Station: [11] Zaal 6 – Anna van Sandick, Johann Bernhard Klombeck
V:
Majestueuze bomen onder hoge, open luchten, een spel van licht en schaduw op de grond, bruine en groene aardtinten: de schilderijen in deze zaal zouden zomaar voor echte Koekkoeks door kunnen gaan!
M:
In werkelijkheid zijn ze geschilderd door twee van diens trouwste leerlingen: Anna van Sandick en Johann Bernhard Klombeck. Anders dan veel andere leerlingen van Koekkoek, die alleen ’s zomers in Kleef verbleven, woonden zowel Klombeck als Anna van Sandick hier permanent. Klombeck was hier geboren en zou altijd in Kleef blijven wonen; Van Sandick was als jonge vrouw naar de stad gekomen.
V:
Toch zullen de twee leerlingen elkaar niet vaak hebben ontmoet: Anna van Sandick schrijft in haar memoires dat ze als vrouw niet mocht deelnemen aan de sessies van het tekencollege. Koekkoek kwam bij haar thuis om daar les te geven. Anna van Sandick woonde te midden van vrouwen: Ze had al haar vrijers de deur gewezen en leefde samen met haar moeder en haar zus. Anna werd lid van de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten in Den Haag, exposeerde en haar werk verkocht uitstekend.
M:
Ook Johann Bernhard Klombeck, die het boslandschap schilderde, stond te boek als Koekkoeks meesterleerling. Zijn werk was bij leven al zeer in trek bij kopers en collega’s. Klombeck werd in 1815 in Kleef geboren en maakte al op jonge leeftijd deel uit van de vriendenkring rond B.C. Koekkoek. Qua motiefkeuze en schildertechniek lijkt zijn werk sterk op dat van zijn leermeester. Net als Koekkoek werkt Klombeck meestal met een geraffineerde compositie van voorgrond, achtergrond en middenplan. In de periode dat Koekkoek ziek werd en later overleed, was het Klombeck die ervoor zorgde dat de artistieke kennis van zijn meester werd doorgegeven. Uiteindelijk verloor de Kleefse school aan betekenis door het realisme, dat al voor 1850 terrein won, en het vroege impressionisme.
V:
Zowel het werk van Anna von Sandick als dat van Johann Bernhard Klombeck is – al dan niet met opzet – meer dan eens toegeschreven aan Koekkoek zelf, zo sterk leek het op dat van hun meester.
Ook in de volgende zaal hangt een schilderij van Klombeck.
Daar zien we elkaar weer bij de grote staande spiegel.