Zaal 12 - Ateliergeheimen @museum.de

Krakende vloerplanken, kleinere ramen, niet gedecoreerde muren - de zolder is beduidend bescheidener ingericht dan de vorige.
Hier was het personeel gehuisvest. En de kamer rechtdoor is op de historische plattegrond aangeduid met “Atelier”. De kamer rechts heet “Dawaje”. Koekkoek had hier ook een ateljee ingericht voor zijn schoonvader en/of zwager. Barend Cornelis Koekkoek heeft hier zelf ook gewerkt in de laatste jaren van zijn leven, toen de reis naar zijn eigenlijke werkplaats in de toren te zwaar werd.
Tegenwoordig worden op de bovenverdieping tijdelijke tentoonstellingen gehouden.

We bezoeken als eerste de rechts gelegen ruimte.

De atelierspiegel en de kleine fauteuil bekleed met brokaatstof zijn bewaard gebleven uit de nalatenschap van de landschapschilder. Een spiegel is een noodzakelijk meubelstuk in een schildersatelier om het licht te kunnen richten. De fauteuil had daar ook zijn plek. Er zit een heel bijzonder verhaal aan vast:
Volgens de familielegende heeft een van Koekkoeks belangrijkste klanten erop gezeten tijdens een bezoek aan zijn atelier: de Nederlandse Koning en Groothertog van Luxemburg Willem de Tweede.

Het bureau, de verfdoos en de schildersezel behoren eveneens tot de uitrusting van een schildersatelier en zijn afkomstig van verschillende generaties van de schildersfamilie Koekkoek.

Met tekeningen en olieverfschetsen blijft de kunstenaar in vorm. Laten we nu eens luisteren naar wat hij zelf vertelt over het ontstaan van zijn kunstwerken. Bekijken we daarbij naar de vele olieverfschetsen die werden gemaakt als voorbereiding op een schilderij.

"Ik maak geen tekeningen van de voorstelling(en) die ik op doek of paneel wil schilderen, omdat ik het onplezierig vind om twee keer hetzelfde te doen, maar ik begin meteen het geschetste plan op het doek te zetten.

Nadat ik mijn compositie zorgvuldig heb geschetst en overdacht, met name de indeling van licht en donker, begin ik het geheel in grote lijnen uit te werken met olieverf, waarbij ik zoveel mogelijk de tint of kleur probeer aan te brengen waarvan ik wil dat mijn landschap, of wat dan ook, eruit zal zien als het klaar is. Ik leg direct en permanent het effect van het zonlicht, de dag en de schaduw vast zonder mij met enig detail op te laten houden. Dit stelt me in staat om in mijn voltooide schilderij een geheel te zien dat ik op het paneel of doek heb gezien in een korte tijd voordat ik aan het werk ga, en om de harmonie van de samengestelde voorwerpen en kleuren te beoordelen, terwijl het me tegelijkertijd gemakkelijker afgaat om veel verbeteringen en verfraaiingen aan te brengen terwijl ik schilder.

En verder: "Het is niet mogelijk om de fijnheid van de kleuren, de transparantie van de lucht, het zacht smeltende en doorschijnende groen van wateroppervlakken en andere doorschijnende voorwerpen te bereiken zonder eerst een goede onderschildering te hebben gemaakt. Al deze voorwerpen moeten, als ze de mate van schoonheid en natuurlijkheid willen bereiken die ze het dichtst bij de natuur brengt, zeker meer dan eens met dunne en verfijnde kleuren over elkaar heen worden aangebracht. De saaiheid of dofheid die op deze manier in het schilderij zou kunnen komen, kan heel goed worden vermeden door een paar snelle maar doelgericht aangebrachte lichten of opvallende hooglichten."

Tot zover het uitstapje in het atelier.

Midden 50 is Barend Cornelis Koekkoek een erkend en zeer succesvol kunstenaar als een beroerte een einde maakt aan zijn carrière. Hij is niet meer in staat om te werken en stelt zich vanaf dat moment tevreden met het sorteren en dateren van zijn tekeningen.
Op 5 april 1862 overlijdt hij op 58-jarige leeftijd. In datzelfde jaar viel hem nog een laatste eer te beurt: Koekkoek vertegenwoordigde zijn vaderland, Nederland, op de wereldtentoonstelling in Londen.

Hier eindigt het binnendeel van onze audiotour. Via de schitterende trap loopt u weer naar beneden.

Als u wilt, kunt u nog de tuin bezoeken, inclusief audiocommentaar. Vraag het personeel naar de openingstijden.

We hopen dat u een plezierige tour hebt gehad, bedankt voor het luisteren en graag tot de volgende keer in het B.C. Koekkoek-Huis.