Zaal 3 – Rijnromantiek @museum.de

V:

Landschappen van de Neder-Rijn, het Zevengebergte of zelfs Burcht Rheinfels bij Sankt Goar – B.C. Koekkoek en zijn schilderende collega’s ondernamen lange reizen langs Neder- en Midden-Rijn op zoek naar sfeervolle motieven. Die bestemmingen waren vanuit Kleef goed te bereiken. Er voer een stoomboot Rijnafwaarts. Het landschap rond de zijarmen van de Rijn verkende Koekkoek te voet – hij was een hartstochtelijk wandelaar.

William Turner, de grote Engelse schilder, reisde al in 1817 naar het Rijndal om het vast te leggen. Ruim 20 jaar later, in 1841, publiceerde Koekkoek zijn „ Herinneringen en Mededelingen van eenen landschapschilder“, een gestileerd reisbericht door het Ahrdal, waarin hij ook zijn visie op kunst uiteenzet.

Hij beschreef in dit boek onder meer hoe een reizend schilder de dag doorbracht:

M:

„De schilder blijft hier weken lang aan de schoonheden geboeid; hij weet zich naar de zeden en gewoonten van ons volk te schikken; ‘s morgens is hij vroeg op; drinkt een kop koffij, en het teekenboek onder den arm gaat hij uit; te middag komt hij terug om te eten, want hij is altijd met de tafel tevreden; hierna doet hij een dutje, schrijft, gebruikt zijne koffij en gaat weer uit. Om ‘s avonds met donker te huis te komen. Hij heeft dan natuurlijk ergen dorst, en daarom drinkt hij met smaak zijnen wijn.“

V:

Duitse schilders hadden volgens Koekkoek te weinig oog voor het door de dag heen veranderende licht. Hij wijst erop dat Nederlandse schilders het zachte licht van de ochtend-en de avonduren actief opzoeken. Hij had dan ook niet veel waardering voor zijn collega’s van de Düsseldorfse School: te harde contrasten, te veel blauwtinten. Hij koos voor zijn luchten een breed palet van zorgvuldig afgestemde kleurschakeringen en subtiele nuances in lichtverhoudingen – en gaf ook zijn leerlingen les in die stijl.

Koekkoeks jongere broer Marinus Adrianus volgde hem daarin, zoals te zien is aan enkele werken die hier hangen.

M:

Koekkoeks leerling Hendrik Lot ging juist van de Kleefse school naar die van Düsseldorf. Hier is een nevelig rivierlandschap van zijn hand te zien dat hij schilderde in de jaren 50 van de negentiende eeuw. Lot schilderde toen nog geheel in Koekkoek-stijl. Later verhuisde hij naar Düsseldorf en dompelde zich onder in de kunstscène daar.

V:

Voor we dieper ingaan om de relatie tussen Koekkoek en zijn leerlingen, vrienden en collega’s eerst nog even een blik in de twee aangrenzende afgesloten kamers in de hoek rechtsachter. Die kamers zijn na Koekkoeks overlijden ingericht. Bij het volgende station meer informatie over de bouwgeschiedenis van de villa.

________________________________

Citaat werkdag schilder: Herinneringen en Mededelingen van eenen landschapsschilder, Amsterdam, 1841, pag. 269.