Station: [2] De verspreiding van koffie


De geschiedenis van koffie is nauw verbonden met het Afrikaanse continent. Op de kaart toont de rode speld de provincie Kaffa in Ethiopië. Vandaag de dag worden de Ethiopische hooglanden beschouwd als de oorsprong van de belangrijkste koffiesoort, Coffea Arabica.

In de 12e eeuw brachten Arabische handelaren de vrucht naar Jemen, waar een groene naald staat. De reis naar Jemen was erg lang en veel vruchten bedierven tijdens het transport. Om dit te voorkomen, werden uiteindelijk hele planten geëxporteerd en gekweekt op een plateau. Zo ontstonden in de 15e eeuw de eerste kunstmatig geïrrigeerde koffieplantages in Jemen.

De gele pin op de kaart geeft de oorsprong aan van de tweede belangrijke koffiesoort: Coffea-Canephora, bekend als Robusta. Deze komt waarschijnlijk uit Oeganda. Robusta-planten groeien sneller, gedijen op lagere hoogtes en bevatten ongeveer twee keer zoveel cafeïne als Arabica-planten. Robusta bonen hebben echter minder smaak.
De cafeïne is effectief tegen ongedierte. En dus is de robustaplant eigenlijk resistenter, d.w.z. “robuuster” dan de arabicaplant, dankzij het hoge cafeïnegehalte.

De havenstad Mokka ontwikkelde zich tot de belangrijkste overslagplaats van Jemen. Mokka was destijds de enige haven in de Arabische wereld waar Europese schepen mochten aanmeren. 
De naam van de havenstad werd dus ook de naam voor de koffiebonen en de koffiedrank: de Arabische mokka.

Al in de vijftiende eeuw werd er koffie gedronken op straten en pleinen. De houten kast versierd met parelmoer inleg in de tentoonstelling is hier representatief voor: een oosterse schoenpoetsstand. Terwijl hun schoenen werden gepoetst, genoten klanten van een Arabische mokka uit een koperen dienblad.